De witpunthaai, Carcharhinus longimanus, is bepaald geen makke schaap. De haai heeft een reputatie opgebouwd als een zeer gevaarlijke haai, een soort Darth Vader van de oceaan. Dat er zo weinig aanvallen bekend zijn van deze haai, zeven in totaal, wil niet zeggen dat hij het poedeltje van de klas is. Omdat hij zich voornamelijk in de diepe oceaan bevindt, de haai kan tot een diepte van 229 meter zwemmen, en hierdoor weinig gespot wordt, is er niet veel over hem bekend. Deze haaiensoort is verder een nauwe verwant van de tijgerhaai, de koperhaai, de zijdehaai en de stierhaai.
© Krzysztof Bargiel / Adobe Stock
Toch heeft hij vermoedelijk heel wat aanvallen met dodelijk afloop op zijn geweten. Dit zijn voornamelijk slachtoffers van scheep- en vliegtuigrampen. Omdat niet met zekerheid vastgesteld kan worden dat de witpunthaai hier schuldig aan is zijn de aanvallen ook niet geregistreerd. Echter, vooral tijdens de Tweede Wereld Oorlog liet de witpunthaai graag van zich horen en kon hij zijn geluk niet op van al het lekkers dat in de zee ronddobberde. Door de grote hoeveelheid gebombardeerde schepen, onderzeeboten en neergestorte vliegtuigen beleefde de witpunthaai gouden tijden. Van de vele schipbreukelingen is moeilijk in te schatten hoeveel van hen hun laatste minuten doorbrachten in de krachtige kaken van de witpunthaai.
Bouw
Met zijn gedrongen bouw, grote rugvin met witte tip, lange borstvinnen en stompe neus glijdt hij geruisloos door het water, vaak ook aan de oppervlakte op zoek naar eten. Door zijn vaak agressieve natuur is dit een haai die je liever niet wilt tegenkomen overdag en zeer zeker niet als het donker is.
In zijn onderkaak bevinden zich scherpe, puntige tanden en in zijn bovenkaak zitten zeer scherpe, driehoekig tanden. Hierdoor zijn de kaken uitstekend in staat om een prooi te pakken en door het malse vlees heen te zagen. Om te eten gebruikt de haai zijn indrukwekkende gebit om grote stukken vlees van zijn prooi los te scheuren alvorens deze met veel smakelijke gesmak naar binnen te werken.
Witpunthaai © montereydiver | Flickr
Wat zijn lengte betreft, dezen haaiensoort, de witpunthaai is niet echt de Goliath onder de haaien, maar kan desondanks en in uitzonderlijke gevallen toch nog een lengte van vier meter bereiken en een gewicht van 170 kilo behalen. De witpunthaai kan overigens ook redelijk oud worden, maar liefst 22 jaar.
De witpunthaai heeft een goed ontwikkelde gehoor en is hierdoor prima in staat om op grote afstanden geluiden waar te nemen. Dit helpt hem bij uitstek om drenkelingen op te sporen. Verder blinkt de witpunthaai uit in het op zeer grote afstand opvangen van luide explosies en motorgeluiden van boten. Dit is ook de reden waarom hij binnen no time aanwezig is bij scheepsrampen. De witpunthaai is een eenling, maar als er wat te eten valt kunnen ze en masse aanvallen. Twee bekende voorbeelden van zulke massa aanvallen zijn de grote aantallen te betreuren doden van de USS Indianapolis dat op 30 juli 1945 zonk en de Novia Scotia dat op 14 november 1942 zonk.
Leefgebied
De witpunthaai leeft voornamelijk in de diepe oceaan. Hij prefereert warmer watertemperaturen, maar wordt ook aangetroffen dicht bij land. Dit is een haai dat zowel in de Atlantische oceaan voorkomt alsook de Grote- en Indische oceanen.
Op de illustratie hierboven kun je precies zien waar deze haai het meeste voorkomt. Deze gebieden behelzen ook de Middellandse zee zoals Spanje, Malta Griekenland, Italie, Israël, Egypte, maar ook bij Portugal tref je de witpunthaai aan
Voedsel
Opmerkelijk is dat de witpunthaai zich graag in de directe nabijheid van grote groepen grienden bevindt. Waarom is niet helemaal bekend, maar men vermoed dat de witpunthaai de grienden naar de diepten van de zee volgt waar ze samen met de grienden mee kunnen jagen op pijlinktvis. Verder eet deze haai dolfijnen, zeeschildpadden, marlijnen, octopus, barracuda, tonijn, pijlstaartrog, schaaldieren en zelfs vogels.
Relatie tot de mens
Jacques Cousteau beschreef de witpunthaai als de gevaarlijkste haai ooit. De haai wordt ook verdacht van de aanvallen in 2010 op toeristen in Sharm El Sheikh, Egypte, waarbij vier toeristen bijtwonden opliepen en een Duitse toerist de dood vond.
Duikers die kennis hebben gemaakt met de witpunthaai zeggen dat dit een haai is met een ‘bad attitude’. Hij laat zich door niets en niemand afschrikken en zal geduldig zijn prooi achtervolgen om het vervolgens met grote snelheid en veel agressie aan te vallen, mits de juiste gelegenheid zich voordoet.
Voorplanting
Mannelijke witpunthaaien zijn seksueel actief als ze 4-6 jaar zijn en vrouwelijke witpunthaaien zijn meestal iets ouder, 5-7 jaar. Een vrouwelijke witpunthaai is tevens ook groter dan het mannetje. Ze heeft een viviparity zwangerschap, wat wil zeggen dat haar embryo's via een placenta in leven worden gehouden. De zwangerschap duurt 12 maanden waarna de vrouwelijke witpunthaai zal bevallen van 1-15 pup's, waarvan een gemiddelde van 6 pup's meer standaard is.
Interessante artikelen: