Groene zeeschildpad

De groene zeeschildpad, Chelonia mydas, behoort tot de familie van de zeeschildpadden. Je kent de schildpad misschien van zijn andere naam; de soepschildpad. De reden waarom deze prachtige zeeschildpad zo heet, is te danken aan het feit dat er vroeger veel op hem gejaagd werd voor de menselijke consumptie. Vroeger was schildpaddensoep ook een zeer geliefde delicatesse bij rijke mensen. Jammer genoeg wordt er tegenwoordig nog steeds op de groene zeeschildpad gejaagd en de gevolgen daarvan blijven niet uit.

Groenezeeschildpad

© Travis Colbert / Unsplash

Bedreigd

Het is onderhand geen verrassing meer als je hoort dat er een dier, vis of vogel op de IUCN lijst van bedreigde diersoorten staat, sterker nog, je kijkt er van op als ze er tegenwoordig Niet op staan. Dit is de schuld van de mens en zijn hebzucht voor geld, sport en stupiditeit. Ook de groene zeeschildpad heeft een 'eervolle' vermelding gekregen en weer is dit te wijten aan onwetendheid, desinteresse en geldzucht van de mens. Alleen al in de Indonesische - Australische zeegebieden worden er jaarlijks 100.000 gevangen voor hun vlees en schild.

In landen zoals Singapore en China is het vlees van de zeeschildpad een delicatesse. Hun vlees en ingewanden worden gebruikt in soepgerechten en hun harde schilden worden gemalen en verwerkt tot gelei. De Chinezen geloven ook dat de zeeschildpad medicinale krachten heeft, net als de tijger, de beer, krokodillen, slangen, haaien en hagedissen, allen prominent aanwezig op de lijst van zeer bedreigde diersoorten.

In 1981 richtte de regering van Costa Rica de Ostional Wildlife Refuge op, met centra's in de provincies Santa Cruz, Nycoya en Guanacasta. Later werd ook de EHP, Egg Harvest Project, geïntroduceerd. Dorpsbewoners worden aangemoedigd om, tegen betaling, de eieren van de zeeschildpadden te zoeken en vervolgens in te leveren. Zo hoopt Costa Rica uitsterven van de zeeschildpadden te kunnen voorkomen. Het lijkt in eerste instantie een barbaarse praktijk, maar het project heeft nog een ander doel; voorkomen dat criminele bendes de eieren stelen en verkopen voor veel geld.

Exploitatie

Op Java zijn de eieren van de groene zeeschildpad een delicatesse, maar hun vlees is volgens islamitische wetten onrein en wordt daarom niet gegeten. Op het eiland Bali werd vroeger wel schildpaddenvlees gegeten en was het altijd prominent aanwezig op rituele feesten en ceremoniën. Tegenwoordig doet de regering van Bali gelukkig veel om de schildpadden en hun eieren te beschermen. Zo kopen ze bijvoorbeeld de in netten verstrikt geraakte schildpadden van vissers op en voor elk schildpadden ei krijgt men twee à drie kippeneieren.

Andere eilanden in de Grote oceaan gebruiken al honderden jaren zeeschildpadden voor hun traditionele rituele feesten. Daarnaast wordt er flink verdiend aan de juwelen, zonnebrillen, toeristische hebbedingetjes, instrumenten en wandversieringen die gemaakt worden van hun huid en schild. Misschien zouden we dankbaar moeten zijn dat de hele zeeschildpad wordt geconsumeerd, maar nee, het gaat hier tenslotte wel om een beschermde en vooral zeer bedreigde diersoort.

Helaas is er ook, zoals hierboven beschreven, een gretige markt te vinden voor zeeschildpaddeneieren, eieren die bitter noodzakelijk zijn voor het in stand houden van de groene zeeschildpadden. De eieren zijn, net als haaienvinnen, een delicatesse en daardoor voor menig crimineel ‘big business’. Een gelijksoortige situatie komen we ook tegen bij de haai waarvan er een bloeiende markt is voor hun vinnen. Zie mijn artikel Sharkwater - een schokkende blik achter de wereld van de haaienvinnenindustrie.

Lichaamsbouw

Het lichaam van de groene zeeschildpad is gebouwd om mee te zwemmen. Het is zeer gestroomlijnd, heeft een glad hartvormig schild en aan de voorkant twee grote flippers waarmee ze krachtige slagen maken tijdens het zwemmen. Ze kunnen snelheden halen van 1,5 tot en met 34 kilometer per uur. Verder hebben ze twee korte flippers van achteren waarmee ze tijdens het zwemmen sturen en een klein hoofd. De achterste flippers worden overigens ook gebruikt om op het strand kuilen te graven om hun eieren in leggen. Na de leg worden de eieren weer toegedekt met zand om ze te beschermen tegen aaseters. De eierschaal is zacht en door heet zand worden ze vochtig gehouden en blijven ze op temperatuur.

De schelp van de groene zeeschildpad heeft een groen - bruine kleur, maar zwart en grijze kleuren zijn ook niet ongewoon. Na de geboorte is het schild van het jong nog vrij ruw, maar naarmate het ouder worden, trekt dit vanzelf glad. Ook de vorm verandert bij het ouder worden, het wordt dan langer.

De groene zeeschildpad heeft een geschubde huid dat onder water een bijzonder fraai kleur krijgt. Zijn naam krijgt hij vanwege de groene vetlaag dat zich onder het schild bevindt. Dit ontstaat door zeegras, alg en zeewier dat de groene zeeschildpad zo graag eet. Trouwens, ze kunnen hun hoofden en flippers niet in hun schild trekken, iets dat je wel ziet bij andere schildpad soorten.

Olga-ga-on-Unsplash-2

© Olga ga / Unsplash

Ze kunnen 100 jaar worden en zijn pas geslachtsrijp als ze ongeveer 50 jaar oud zijn. Een groene zeeschildpad kan tussen de 1 en 1,50 meter lang worden en 300 kilo wegen, al zijn de grotere exemplaren zeer zeldzaam. Dit is een behoorlijke zwaar gewicht als je bedenkt dat een stierhaai met een gemiddelde lengte van 3,5 meter ongeveer hetzelfde weegt.

De groene zeeschildpad brengt gemiddeld 99% van zijn tijd door in zee. In Australië, Hawaï en de Galapolos eilanden vind je de enige groene zeeschildpadden die graag in de zon liggen. Omdat ze koudbloedig zijn, zijn ze heel goed in staat om hun zuurstof inname zo te regelen dat ze voor langere periodes onder water kunnen blijven. Ze kunnen dan zelfs tot wel vijf uur lang zwemmen, maar ze moeten dan wel weer naar boven komen om verse lucht te happen. Verder, hoe kouder het water, hoe langer ze zonder verse zuurstof kunnen. Om hun adem te regelen vertragen ze hun hartslag. Er kan dan tot wel 9 minuten tussen de hartslagen zitten.

Leefomgeving en voortplanting

De groene zeeschildpad leeft in de Atlantische, Indische en Grote oceaan. Ze brengen hun tijd het meeste door in ondiep water, 100 meter diepte, maar kunnen ook duizenden kilometers afleggen waarbij ze zelfs tot 500 meter diep zwemmen. De grote afstanden leggen ze af wanneer ze terugkeren naar het strand van hun geboorte waar ze zelf weer hun eigen eieren leggen. Als ze dit hebben gedaan gaan ze weer het water in en keren pas weer terug als ze weer eieren moeten leggen.

Groenezeeschildpad

Het paren gebeurt meestal op het strand, laat in de lente en aan het begin van de zomer. Een paar weken daarna keert het vrouwtje weer terug naar het strand om haar eieren te leggen. Ze zal 75-100 eieren leggen. Interessant om te weten is dat de temperatuur van het eitje uiteindelijk bepaalt welke geslacht het babyschildpadje uiteindelijk krijgt. De mannetjes paren elke jaar, de vrouwtjes eens in de 3 à vier jaar. Direct nadat de baby schildpadden uit het zand kruipen moeten ze zorgen dat ze zo snel mogelijk hun weg naar de zee vinden, want er staan veel aaseters klaar om een heerlijk malse zeeschildpad op te eten.

Voeding

Groene zeeschildpadden zijn vegetarische eters. Ze eten graag alg, zeewier en zeegras. Dit vinden ze op plekken waar veel koraalriffen te vinden zijn zoals Hawaï, Australië, Indonesië en Galapalos eilanden . Met het eten van zeeplanten vervullen ze meteen ook een belangrijke taak, want ze voorkomen hiermee dat de koraalriffen verstikt raken door teveel groen. De baby zeeschildpadden eten overigens wel kleine schelpdiertjes zoals krabben, kreeftjes en ze lusten ook graag kwallen.

Uitsterving haaien - bedreigd

Adopteer een groene zeeschildpad

Weet je dat het mogelijk is om groene zeeschildpadden te adopteren? Helaas zijn er nog weinig Nederlandse organisaties die het adopteren van zeeschildpadden mogelijk maken. Hieronder vind je een aantal buitenlandse en gelukkig ook nog twee Nederlandse organisaties waar dit wel kan. Klik op de link om doorverwezen te worden naar hun website.