Haaienfluisteraars
Angst is er niet voor niets, het kan in sommige gevallen zelfs levensreddend zijn. Soms kan het echter overslaan naar een fobie en praktisch je hele leven overnemen. Dit geldt zeker ook voor galeophobia. Jean Marie Ghislain, een zeer getalenteerde natuur- en haaienfotograaf, leed hier ook aan. Galeophobia is dan ook een aandoening die je absoluut niet moet onderschatten. Voor het gros die niet weet wat het betekent, het betekent heel simpel 'angst voor haaien'.
© Hoang m Nguyen / Unsplash
Wie aan galeophobia lijdt komt daar niet zomaar vanaf. Zwemmen in zee kun je sowieso wel vergeten, want mensen die aan galeophobia lijden houden het het liefste bij pootjebaden. Duiken in zee is uit den boze en in sommige gevallen willen mensen niet eens in een boot stappen, want stel je nu voor dat deze zinkt!
Films als Jaws, Open Water, 47 Meters Down en In the Deep versterken alleen maar dat gevoel. Documentairemakers die ons willen laten geloven dat je echt niet bang voor haaien hoeft te zijn hoeven verder geen moeite te doen, want mensen die lijden aan galeophobia weten wel beter.
Haaienfluisteraars
Ben je inmiddels allemaal bekend met het begrip ‘hondenfluisteraars’, ‘paardenfluisteraars’, 'leeuwenfluisteraars' en ‘katten-fluisteraars’? Voeg daar nu ook maar haaienfluisteraars aan toe, want geloof het of niet, er zijn echt mensen die ervan overtuigd zijn dat zij een heel bijzondere gave bezitten wat ze in staat stelt om met haaien te 'communiceren'. Dit betreft overigens een heel andere klasse haaiensoorten dan het soort dat geen hond kwaad zou willen doen, het gaat om haaiensoorten die je als leek beslist niet wilt tegenkomen tijdens het pootjebaden. Het soort die flinke kaken en tanden heeft. Het soort die bekend staat als een mensenetende haai.
We leerden voor het eerst het begrip ‘whisperer’, Nederlands vertaling 'fluisteraar', kennen met de film ‘The Horse Whisperer’, met Robert Redford en Kristen Scott Thomas in de hoofdrol. Het maakte veel los bij het publiek en bracht toen een scala aan andere 'fluisteraars' onder de aandacht. Bijvoorbeeld, de bekende honden psycholoog Caesar op Discovery Channel die zijn fluister talenten botviert op onhandelbare of angstige honden. Verder zijn we gezegend met ‘The Cat Daddy Jackson Galaxy’ van Animal Planet. Heb je dus een kat met een probleem, dan moet je hem bellen. Een beetje Googelen bracht nog veel meer getalenteerde dierenfluisteraars aan het licht, 'fluisteren' met dieren is immers een ware rage.
Entree dus ook de ‘haaienfluisteraar’. Het spreekt voor zich dat een haaienfluisteraar de voelsprieten van Wereld van de Haai flink in beroering bracht. Het sprak zeer tot de verbeelding. Wij gingen daarom op zoek naar antwoorden.
[Image by Gerald Schömbs]
Wat is een haaienfluisteraar?
Haaienfluisteraars hebben een unieke verwantschap met haaien. Simpel gezegd; zij kunnen dingen voor elkaar krijgen met haaien waar een gewone leek alleen maar van kan dromen. Dit zijn mensen die zonder angst het gezelschap opzoeken van gevaarlijke haaiensoort zoals witte haaien, tijgerhaaien en stierhaaien. O, en nog iets, ze doen dit vaak ook zonder zuurstoftank. Allen hebben ze de ‘X Factor’ en allen gebruiken ze die X Factor ten bate van haaien. Als er een bijzondere dierenfluisteraar ere medaille zou bestaan voor moed, lef en durf, dan kwamen deze mensen er zeker voor in aanmerking.
Een haaienfluisteraar's 'drive to dive'
Haaienfluisteraars worden aangedreven door een sterke innerlijk verlangen om het negatieve stigma rondom haaien voor eens en altijd de wereld uit te helpen. Ze zijn niet alleen pleitbezorgers voor haaien, maar ze doen er alles aan om haaien te beschermen. Dit gebeurt vaak met veel noodzakelijke 'tam tam'. Ze filmen en fotograferen bijvoorbeeld hun publiekelijke interactie met haaien en zenden dit uit via de media. Ze doen ook mee aan documentaires en organiseren duikexcursies met haaien zodat belangstellenden zelf kennis kunnen maken met deze bijzondere vissen. Stalen haaienkooien zijn hierbij niet altijd aanwezig.
Fluister eens in mijn oortje...
Een 'fluisteraar' is iemand die een bijzondere gave bezit. Hij of zij is in staat om op een unieke wijze met een dier te communiceren. Bovendien kunnen ze zich vaak ook heel goed inleven in de wereld van het dier in kwestie. Ze kunnen er als het ware mee praten. Wanneer wij met een dier communiceren horen wij alleen maar geblaf, ge-miauw of gehinnik. Een fluisteraar kan zulke geluiden interpreteren. Zij verstaan wat het dier zegt.
Er zijn meerdere mensen die zichzelf presenteren als haaienfluisteraars. Sommigen zijn beter bekend als anderen, maar samen streven ze allemaal hetzelfde doel na, communiceren met haaien, haaien leren begrijpen en misschien wel het allerbelangrijkste, de perceptie van mensen naar haaien toe een positieve draai te geven. Het doel is niet alleen het laten zien dat deze haaiensoorten in feite niet zo gevaarlijk zijn als wij graag willen denken, maar dient ook om de slachting van haaien, vaak ook aangedreven door angst en kennisgebrek, een halt toe te roepen. Iets wat wij uiteraard toejuichen.
Haaienexpert of daredevil?
Om te beginnen, haaienfluisteraars hebben een speciale gave. Door hun gave kunnen zij zonder bescherming samen met haaien zwemmen. Daarnaast bezitten ze een fijngevoeligheid, een soort intuïtie die ze in staat stelt om haaien als het ware te ‘begrijpen’. Zij zien dit zelf als een soort spirituele verwantschap. Door gebruik te maken van hun gaven leren zij haaien vanuit een heel andere optiek kennen. Vergeet niet dat zij zonder angst zich in de directe nabijheid van haaien kunnen verplaatsen waardoor er een vorm van vertrouwen tussen hen en de haai tot stand komt. Dit stelt ze in staat om van zeer nabij de bijzonderheden en unieke karakters van haaien te observeren.
Duiken met tijgerhaaien | © Derek Brown | Flickr
Immobiel
Haaienfluisteraars doen verschillende dingen, bijvoorbeeld: rondom de neus en mond van alle haaien bevinden zich de Ampullen van Lorenzini. Deze ampullen sturen elektrische impulsen door naar de hersenen van de haai. Middels deze elektrische impulsen kunnen haaien met gemak hun prooi opsporen. De ampullen hebben echter nog een bijzonder uitwerking, ze kunnen haaien in een soort van trance brengen. Haaienfluisteraars hebben ook ontdekt dat als je met je hand over de neus van een haai wrijft, dit de haai immobiel maakt. Deze immobiliteit kan soms tot wel 15 minuten duren. Ook wanneer je een haai op zijn rug draait raakt hij roerloos.
Ontmoet dè haaienfluisteraars
Je hoort almaar meer geluiden over haaienfluisteraars. Hoeveel er daadwerkelijk zijn weten we niet, dat zouden we dan moeten Googelen om erachter te komen, maar ga er maar van uit dat het er inmiddels tientallen zijn. Sommigen zijn bekend, anderen minder, maar ze hebben allemaal dezelfde gave van communiceren met haaien. We noemen hieronder een aantal van hen:
Ocean Ramsey
Ocean Ramsey is wellicht de meest bekende haaien fluisteraar. Ze is een zeer veelzijdige en getalenteerde dame. Ocean is niet alleen een haaienfluisteraar, ze is ook fotomodel en marine bioloog. Ze is een gecertificeerde freedive- en duikinstructeur en is gek op surfen, zwemmen en yoga.
Ocean vertelt dat haar eerste kennismaking op achtjarige leeftijd met een haai haar meest magische moment was ooit. Dit was de drijvende factor voor haar toekomstige loopbaan als haaienactiviste en marine bioloog. Ocean's levensdoel is het behoud en de bescherming van de haaienpopulatie. Ze doet dit middels haar twee stichtingen, One Ocean Diving en Water Inspired.
One Ocean Diving en Water Inspired zijn opgezet om ons kennis te laten maken met de schoonheid en de uniekheid van haaien. Daarnaast is er ook genoeg aandacht voor de oceanen en de zeedieren. Ocean wil mensen graag betrekken bij haar werk als conservator. Ze beseft dat onze eerste perceptie van haaien een positieve verandering ondergaat wanneer wij ze op een andere manier te zien krijgen en die mogelijkheid biedt ze dan ruimschoots aan. Het organiseren van duikexcursies zonder haaienkooi is een van haar geliefde manieren. Mensen krijgen met dit soort excursies de kans om met tijgerhaaien, zijdehaaien, walvishaaien en hamerhaaien zonder hindernis van stalen tralies te zwemmen.
Haaienfluisteraars zijn uitstekend in staat om hun angst heel goed onder controle te houden. Ze zullen daarnaast nooit acties ondernemen wat angst of onrust bij een haai veroorzaakt. Angst tonen of creëren is sowieso nooit verstandig wanneer je in de buurt bent van mensenetende haaien. Ocean heeft zichzelf getraind om haar adem 6 minuten lang in te houden zodat ze zonder duikuitrusting kan zwemmen. Volgens haar maken de luchtbellen en geluiden van het duikapparatuur de haaien onrustig. Het is daarom beter om ze niet te gebruiken. Bezoek Ocean Ramsey's website
Vanwege de unieke gaven van een haaienfluisteraar is het ook mogelijke om een soort 'relatie' met haaien te vormen. De haaien zoeken de haaienfluisteraar als het ware zelf op en 'communiceren' met ze.
Jean Marie Ghislain
In 2009 maakte Jean Marie Ghislain een reis naar Mexico die zijn leven voorgoed zou veranderen. Jean Marie had voor 2009 een grote angst, hij was verschrikkelijk bang om tijdens het zwemmen in zee een hongerige haai tegen te komen. Jean Marie leed aan iets waar de halve wereld eigenlijk aan lijdt; een flinke en zeer gezonde dosis gallofobie, oftewel haaienangst. Hij had het zo zwaar te pakken dat een vriend van hem besloot om zich ermee te bemoeien. Hij raadde Jean Marie aan om met haaien te gaan duiken. Tegen de verwachtingen in is dat precies wat Jean Marie deed en sindsdien is hij verslaafd aan haaien.
Vergezeld met zijn onafscheidelijke camera duikt Jean Marie zeer regelmatig in zee om de meest schitterende foto's te maken. Zijn foto's zijn te zien in het in 2014 door hem uitgebrachte boek: Man & Haai. Jean Marie heeft een eigen website waar je nog meer informatie over de projecten kunt vinden die hij doet: Jean Marie Ghislain. De website is echter wel in het Frans.
Eli Martinez
Er schijnt zelfs een soort onzichtbare onderlinge communicatie te zijn tussen de haaien. Eli Martinez is ook geen onbekende waar het om haaien gaat. De Texaan wil net als elk andere haaienkenner, de negatieve mythe rondom haaien voorgoed de wereld uithelpen. Eli is een veelzijdige persoonlijkheid. Hij is een cameraman, hij werkt als TV host en hij beschermt andere duikers tegen de wat gevaarlijke soorten haaien tijdens hun duikwerk. Je komt hem regelmatig tegen in documentaires van Discovery Channel, National Geographic, Animal Planet, CNN en NBC's The Today Show. Deze man kent duidelijk zijn vak.
Eli is een gepassioneerd haaienliefhebber. Hij bestudeert ze om zodoende kennis te vergaren over hun gedrag en hun verschillende karakters. Tijdens een van zijn onderzoeken merkte hij bijvoorbeeld dat de citroenhaaien met elkaar communiceerden door langs elkaar heen te wrijven. Hij noemt het een soort van telepathie tussen de haaien. Aan het begin van een van zijn vele onderzoeken naar deze haaiensoort aaide Eli regelmatige een vrouwelijke citroenhaai. Eli denkt dat het vrouwtje middels het opwrijven tegen de andere haaien aan bepaalde signalen doorgaf. Hij merkte dat de ander haaien hem na een week opzochten en rustig naast hem gingen liggen zonder enige vorm van angst of wantrouwen. Bezoek hier de website van Eli Martinez
Haaienfluisteraar Fred Buyle
Fred Buyle uit Belgie begon in 2005 marine biologen te assisteren bij hun onderzoeken. Fred gebruikte zijn freediving vaardigheden om akoestische zendertjes en satelliet zendertjes te bevestigen aan de rugvinnen van haaien. Ook verzamelde hij monsters voor DNA onderzoek. Fred werkt samen met teams in landen zoals Mexico, Zuid-Afrika, Colombia, Frankrijk, de Verenigde Koninkrijk en de Filipijnen.
Fred is een van s'werelds meest begaafde 'shark taggers'. Hij kan zijn adem 7 minuten lang inhouden. Door zijn freediving vaardigheden kan hij voor langere periodes op de zeebodem blijven zitten terwijl de haaien om hem heen zwemmen. Dankzij de afwezigheid van duikapparatuur zijn er geen bubbels of andere storende factoren waar de haaien van kunnen schrikken. Fred kan dus gewoon rustig tussen de haaien zitten en een zendertje aan hun rugvin bevestigen wanneer ze langszwemmen.
Fred en de haaien van Réunion
Fred werd op een dag door de regering van het kleine eilandje Réunion benaderd. Dit ooit zo toeristen vriendelijke eiland werd opeens geteisterd door gruwelijke aanvallen door een onbekende haaiensoort. In negen maanden tijd waren er maar liefst vijf gewelddadige haaienaanvallen geweest waarvan er twee een noodlottige afloop hadden. De geschrokken regering had geen keus, zij voelden zich genoodzaakt om het zwemmen in zee strafbaar te maken ondanks dat hun eiland afhankelijk was van het toerisme.
Fred en zijn team arriveerden op het eiland en begonnen naar de oorzaak van de aanvallen te zoeken. Het zou een aantal weken duren, maar ze kwamen er uiteindelijk achter dat de aanvallen veroorzaakt werden door stierhaaien. Ze wisten gelukkig een zendertje te bevestigen aan de rugvin van de haaien en wachtten toen rustig totdat deze met satellietdata kwamen. Het bleek dat de eilandbewoners met een boot hun afval in het water gooiden en dat dit afval de haaien aantrok. Fred ontdekte dat mensen hen voor de voeten liepen en dat ze daarom werden aangevallen. Bezoek hier de website van Fred Buyle
We mogen onszelf misschien gekscherend afvragen of deze mensen wel 100% normaal zijn, want laten we wel wezen, zwemmen met mensenhaaien doe je niet zomaar, maar je kunt niet ontkennen dat ze een bijzondere communicatieve vaardigheid met haaien hebben en dat zij deze hoe dan ook altijd gebruiken in het voordeel van haaien. Dat op zich is al een flinke pluim waard.
Interessante artikelen:
